Kościół na Ślęży

 Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny na Ślęży

Wznoszący się dumnie na szczycie Ślęży (718 m n.p.m.), kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny to najważniejszy sakralny punkt na tej świętej górze Dolnego Śląska. Jego historia sięga XII wieku i łączy w sobie dziedzictwo zakonu augustianów, piastowskiego dziedzictwa Bolka II oraz współczesnej duchowej obecności Kościoła katolickiego.

Początki: augustianie i fundacja Piotra Włostowica

Na początku XII wieku, za panowania Bolesława Krzywoustego, możnowładca i komes Piotr Włostowic sprowadził na Ślężę kanoników regularnych św. Augustyna, fundując dla nich świątynię i klasztor na szczycie góry. Choć zakonnicy później przenieśli się na wrocławską Wyspę Piasek, przez wieki zachowali Ślężę jako jedną ze swych posiadłości duchowych.

W czasach księcia Bolka II Świdnicko‑Jaworskiego – jednego z ostatnich niezależnych książąt piastowskich – na szczycie góry wzniesiono murowaną warownię, której fragmenty do dziś można oglądać pod przeszkloną posadzką obecnej świątyni.

Kaplica, kościół i pożar

W drugiej połowie XVI wieku, na miejscu dawnej warowni, augustianie wznieśli kaplicę, która przetrwała do końca XVII wieku. W latach 1698–1702 powstał obecny murowany kościół, który 11 lipca 1702 roku został poświęcony przez opata klasztoru augustianów na Piasku, Jana Severta.

Świątynia nosi wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Choć powstała na początku XVIII wieku, jej prosta i surowa forma znacznie odbiega od typowego barokowego przepychu - oddając ducha miejsca, w którym cisza, skromność i modlitwa zawsze miały pierwszeństwo przed formą.

W roku 1834 kościół został poważnie zniszczony przez pożar. Odbudowę przeprowadzono w latach 1851-1852, po odezwie skierowanej do mieszkańców Śląska przez ówczesnego arcybiskupa - Melchiora von Diepenbrocka. Do dziś wnętrze kościoła zachowało wiele elementów z tego okresu.

XX i XXI wiek: dewastacja i ratunek

Po II wojnie światowej świątynia stopniowo ulegała dewastacji. W 1967 roku, dzięki inicjatywie ówczesnego rektora seminarium duchownego bpa Pawła Latuska, przeprowadzono doraźny remont - wtedy też wznowiono odprawianie nabożeństw. Z ciekawostek - ks. Ryszard Staszak, wówczas jako kleryk brał udział w remoncie kościoła na Ślęży - pewnie nawet nie pomyślał wtedy, że w przyszłości będzie ratował tę świątynię już jako proboszcz.

W roku jubileuszowym 2000 kościół przeszedł remont z polecenia metropolity wrocławskiego. Jednak już kilka lat później, w latach 2004–2006, z powodu badań archeologicznych i braku stałej opieki duszpasterskiej, został zamknięty dla wiernych i turystów. W efekcie znów zaczął popadać w ruinę.

Odbudowa i nowe życie

Rok 2012 stał się punktem przełomowym. Świątynia została powierzona duszpasterskiej opiece ks. dr. prał. Ryszardowi Staszakowi – budowniczemu kościołów naszej parafii, który podjął się trudnego dzieła ratowania świątyni.

Dzięki współpracy z Arcybiskupem Wrocławskim Józefem Kupnym, ówczesnym Burmistrzem Sobótki p. Stanisławem Dobrowolskim, lokalnym samorządem, Miłośnikami Ziemi Ślężańskiej, parafianami i wolontariuszami, rozpoczęto kompleksowe prace konserwatorskie. Kościół został zabezpieczony, odnowiony i ponownie otwarty dla pielgrzymów oraz turystów, których z czasem regularnie przybywało. Kościół został rekonsekrowany w 2017 roku przez JE apba Józefa Kupnego.

Obecnie trwają dalsze prace przywracające świątyni dawny blask liturgiczny, historyczny oraz duchowy.

Dziś: modlitwa na szczycie

Kościół na Ślęży to miejsce wyjątkowe – najwyżej położona świątynia archidiecezji wrocławskiej, gdzie regularnie przez cały rok - również w skrajnie trudnych warunkach atmosferycznych - sprawowane są Msze Święte w każdą niedzielę o godz. 14.00, podczas których kościół wypełniony jest po brzegi. Stanowi on przestrzeń ciszy, refleksji i modlitwy w sercu Sudetów.

To nie tylko zabytek – to żywe miejsce wiary, gdzie historia i duchowość splatają się z majestatem przyrody.

Dodatkowe informacje o historii odbudowy kościoła na Ślęży można znaleźć na stronie: www.sleza.info.

Kościół na Ślęży – duchowa strażnica Dolnego Śląska. Od Piotra Włostowica po dziś dzień – miejsce, gdzie Bóg spotyka człowieka na górze. Dawniej szukano tu Boga - dziś ludzie szukają tu Boga, którego już znają.